Người thầy của nhiều thế hệ anh hào Toán việt nam qua đời

PGS.TS, nhà giáo quần chúng Phan Đức Chính, người thầy của nhiều thế hệ học sinh chuyên toán thứ 1 của việt nam tắt hơi ngày 26/8, hưởng thọ 82 tuổi. Theo thông báo của gia đình, lễ viếng nhà giáo Chính xảy ra sáng nay ở Nhà tang lễ quốc gia phía Nam, số 5 Phạm Ngũ Lão (quận Gò Vấp, TP HCM). 

Thầy giáo Phan Đức Chính sinh năm 1936, tốt nghiệp đại học năm 1956, thuộc thế hệ nhà khoa học - công nghệ được huấn luyện sau ngày phóng thích thủ đô (10/10/1954). Năm 1961, ông được cử sang làm nghiên cứu sinh tại Đại học Lomonosov (Moskva).

Trong thời gian ở đây, ông cùng thầy chỉ dẫn khoa học - anh hùng Liên Xô, giáo sư G.E. Shylov soạn thảo cuốn sách chuyên khảo Độ đo, tích phân, đạo hàm trong ko gian tuyến tính. Đây là lần trước hết người đất nước việt nam trở thành đồng tác giả một cuốn sách toán xuất bản ở Liên Xô, được dịch ra tiếng Anh, tiếng Tiệp và những nhà toán học trích dẫn. 

Ông bảo vệ luận án phó tiến sĩ (nay là tiến sĩ) Toán - Lý năm 29 tuổi. 

Thầy Phan Đức Chính là người Việt Nam thứ nhất trở lên thành đồng tác giả của cuốn sách toán được xuất bản ở Liên Xô.

TS Chính đến với ngành sư phạm từ lời yêu cầu của GS Lê Văn Thiêm và GS Tạ Quang Bửu. Năm 1965, ông giảng dạy ở khoa Toán, Đại học tổng kết thủ đô hà nội (nay là Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội) về nhiều chuyên đề tích phân Stieltjes, nhóm Lie, đại số học Lie, nhóm Abel hữu hạn, nhóm Galois... 

Trở về đúng thời điểm Mỹ đánh phá miền Bắc đất nước việt nam, ông Phan Đức Chính được giao nhiệm vụ lớn mạnh anh kiệt toán học nước nhà, theo chỉ thị của Thủ tướng Phạm Văn Đồng. Ngoài dạy đại học và tìm hiểu khoa học, thầy Chính bắt tay bồi dưỡng nhiều học trò cấp ba có năng năng khiếu vượt trội về toán. Thế hệ "mầm non" toán học khoảng 15-16 tuổi từ nhiều nội thị được đưa lên đại danh từ (Thái Nguyên), nơi trường di trú để học tập. 

Mùa hè năm 1974, thầy Phan Đức Chính cùng thầy Lê Hải Châu dẫn đội tuyển gồm năm học sinh sang Berlin, Đức, tham dự kỳ thi Olympic Toán quốc tế (IMO), giành một huy chương vàng, một huy chương bạc, hai huy chương đồng. Trước đó năm 1973, lúc lần trước nhất tham dự IMO, đất nước việt nam chỉ được đưa tặng một bằng khen. 

Nhiều thế hệ sinh viên và học trò cấp ba chuyên toán đã trưởng thành nhờ nhiều bài giảng của người thầy nhiệt huyết, về sau trở lên thành nhà khoa học, nhà vận hành, trong số đó có: Trần Văn Nhung, Đào Trọng Thi, Hoàng Lê Minh, Nguyễn Đông Anh, Hoàng Ngọc Hà, Phan Vũ Diễm Hằng, Nguyễn Thị Thiều Hoa, Lê Hồng Vân...

Thầy Phan Đức Chính được phong phó giáo sư năm 1980, Nhà giáo nhân dân năm 2008, Huân chương lao động hạng ba năm 1999 và Huân Chương cần lao hạng hai năm 2003.