Bộ Giáo dục sửa đề án ngoại ngữ 2020

Báo cáo ngày 21/8 của Bộ GD&ĐT và huấn luyện cho hay, Đề án dạy và học ngoại ngữ trong h-thốngt giáo dục quốc dân công đoạn 2008-2020 (gọi tắt là đề án ngoại ngữ 2020) đang được sửa đổi. Đề án mới với tên gọi Dạy và học ngoại ngữ trong h-thốngt giáo dục quốc dân quá trình 2017-2025 đang được trình Thủ tướng. 

Trong năm học tới 2017-2018, Bộ giáo dục chứng nhận, nâng cao chất lượng dạy học ngoại ngữ, đ.biệt là tiếng Anh tại những cấp học và năng lực đào tạo, là một nhiệm trọng tâm. Ngành giáo dục sẽ hoàn tất các định dạng đề thi theo sườn trình độ ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam; công bố - ban hành quy chế thi và cấp chứng chỉ ngoại ngữ theo sườn này.

Việc phong phú hóa những chương trình, sách giáo khoa, học liệu, xây dựng và lớn mạnh môi trường thực hành ngoại ngữ thông qua lớn mạnh nhiều cộng đồng học tập ngoại ngữ... cũng được coi là một trách nhiệm được chỉ ra. Bộ chứng nhận tiếp tục huấn luyện, bồi bổ chuẩn hóa đội ngũ thầy giáo, giảng sư ngoại ngữ, đ.biệt là đội ngũ giáo viên ngoại ngữ phổ thông đáp ứng yêu cầu triển khai chương trình ngoại ngữ hệ 10 năm. Chương trình, tài liệu, học liệu huấn luyện sẽ được rà, phù hợp với đối tượng, cấp học; ưu tiên phương cách tập huấn, bổ dưỡng trực tuyến.

Đề án ngoại ngữ 2020 thể hiện các bất cập như thiếu giáo viên đạt chuẩn, tỷ lệ học sinh vật học theo chương trình thấp. Ảnh minh họa: Ngọc Thành.

Theo Bộ GD&ĐT, niên học 2015-2016 cả nước có hơn 1,8 triệu học sinh học theo chương trình đề án tiếng Anh. Đến năm 2016-2017, con số này tăng lên là hơn 4,9 triệu, song song với đó đông nhất là khối tiểu học lớp 3-5 với hơn 2,1 triệu. Có 5.940 giáo viên ngoại ngữ các cấp phổ thông đã được bồi dưỡng nghiệp vụ. Tại một số trường THPT, môn Toán, Vật lý được thí điểm dạy bằng tiếng Anh, có nhận định trình độ đầu ra ngoại ngữ của học trò.

Tuy có được một vài kết quả, Bộ Giáo Dục và Đào Tạo cũng thú nhận việc triển khai chương trình ngoại ngữ mới ở giáo dục phổ thông còn lúng túng, số lượng học sinh được học theo Chương trình ngoại ngữ mới còn thấp so với mục tiêu của giai đoạn. Hiện chưa có giải pháp chi tiết trong dạy và học ngoại ngữ tại những vùng miền, địa phương dẫn đến việc nâng cao chất lượng giáo viên đạt chuẩn tại hầu hết địa phương trở nên khó khăn. Hoạt động bồi dưỡng cán bộ, giảng sư ở các công ty thụ hưởng chưa thực sự đạt hiệu quả.

Việc dạy tiếng Anh tăng cường trong những tiền đề đào tạo cũng chưa tốt làm cho những sinh viên trước lúc ra trường và sau tốt nghiệp chưa đáp ứng được yêu cầu về năng lực ngoại ngữ. Mục tiêu bổ dưỡng nâng cao năng lực sử dụng ngoại ngữ đạt tiêu chuẩn của công chức, viên chức chưa thể được quan tâm...

So sánh số lượng học sinh học hệ tiếng Anh 10 năm ở những cấp học giữa 2 niên học 2015-2016 và 2016-2017. Nguồn: Ban điều khiển vận hành Đề án ngoại ngữ quốc gia, 2017.

Trước đó, Đề án ngoại ngữ 2020 chịu nhiều "búa rìu" của dư luận. Trọng tâm của chương trình là quá trình 2016-2020 với nghĩa vụ khai triển chương trình ngoại ngữ 10 năm trên toàn quốc, từ lớp 3 đến lớp 12; gia tăng tiếng Anh trong hầu hết trường nghề, cao đẳng và đại học. Đến năm nay, đề án tiêu tốn hơn 9.000 tỷ đồng, thế nhưng tổng số lượng học trò được thụ hưởng chương trình chỉ chiếm 20% đối với mục đích. Số giáo viên ngoại ngữ đạt chuẩn là hơn 30%, thậm chí nhiều địa phương có chưa tới 100 thầy cô. 

Bộ trưởng Giáo dục Phùng Xuân Nhạ trong hội nghị triển khai thực hiện đề án (9/2016) đánh giá, uy tín chất lượng chương trình còn thấp, đ-biệt là tiếng Anh, diễn đạt rõ trong kỳ thi THPT quốc gia. ở kỳ thi THPT quốc gia năm 2016 có trên 90% học sinh bị điểm dưới làng nhàng môn tiếng Anh, tập trung khoảng 2-4. Tỷ lệ sĩ tử đạt điểm 2,25 chiếm cao nhất. Chỉ 8,8% thí sinh đạt từ 5 điểm trở nên.

Ở kỳ thi THPT quốc gia 2017, phổ điểm môn tiếng Anh tuy đã nhích lên, đỉnh của đồ thị ở mốc 3,4 điểm, khoảng điểm các sĩ tử đạt được vẫn ở mức 2,2-5. Điểm bình quân trung bình tiếng Anh là 4,6 (cùng với Lịch sử) cực thấp trong 9 môn thi THPT quốc gia.

Phổ điểm môn tiếng Anh thi THPT quốc gia 2017. Nguồn: Bộ Giáo dục và đào tạo.