Chiều 8/9, Bộ giáo dục và tập huấn công bố dự thảo về phương án thi THPT quốc gia và xét tuyển đại học, cao đẳng năm 2017, lập tức nhận được sự phản biện, góp ý của báo chí, dư luận xã hội. Bản thân tôi, trên tài sở chuyên môn về Toán và kỹ năng nhiều năm giảng dạy (môn toán ở THPT, luyện thi ở bậc đại học) xin giãi bày một vài phân tách, bình luận về vấn đề liên quan như sau.
Trước hết, tôi tán thành và ghi nhận hai "tiên đề" ngay sau đây cho nhiều ý kiến - quan điểm của mình:
- Về quan điểm, cơ chế của Bộ GD&ĐT tới việc đổi mới công tác thi cử là hướng tới sĩ tử, hướng tới tiến hành tổ chức một kỳ thi gọn nhẹ, nghiêm túc, hữu hiệu và tiết kiệm.
- phương thức nhận định tự luận và trắc nghiệm đều có thế mạnh. Đây không lẽ là bài toán hiển nhiên, không có phương cách thi nào là tuyệt đối tốt. Ngay cả như môn Văn, lúc mục đích chẳng hạn để kiểm tra các kiến thức căn bản về tác giả, tác phẩm, về một vài yếu tố về từ, ngữ pháp… thì hình thức trắc nghiệm rất hiệu quả; thế nhưng khi cần khám soát triển vọng lập luận, dàn ý, ý kiến, cảm xúc… của học trò thì rõ ràng hình thức tự luận mới có hữu hiệu.
Mặt khác, khi dò xét lại công đoạn giáo dục từ bậc THPT cho đến khi bắt đầu đi vào huấn luyện nghề nghiệp, tôi chia cắt công đoạn khám soát, đánh giá làm ba bước:
Bước 1: rà, nhận định thường xuyên trong suốt bậc học THPT.
Bước 2: khám xét kiểm tra, đánh giá thú nhận tốt nghiệp THPT.
Bước 3: khám xét kiểm tra, đánh giá đầu vào giai đoạn tập huấn nghề nghiệp.
Đối với giáo dục nước ta, bước 1 được thực hành rất "nghiêm túc" đúng quy trình và bám sát chương trình, sách giáo khoa của Bộ. nhưng mà, có thể nhận thấy rằng đồng nhất trên toàn quốc là công đoạn rà đánh giá cứng đờ, đơn điệu từ phía các thầy cô giáo. chủ đạo là nhằm luyện tập cho học trò làm quen với những phương cách của nhiều kỳ thi chính khi chấm dứt bậc học, mà ít quan tâm khai hoang vận dụng nhiều thế mạnh - vượt trội của nhiều cách thức nhận định khác nhau nhằm hướng tới mục đích đánh giá tốt về kiến thức và kinh nghiệm của học trò.
Như trong môn Toán, tôi nhận thấy rằng lúc cần h.thống hóa tri thức, ôn tập các chương, khám xét phản ứng nhanh của học sinh… thì phương cách trắc nghiệm rất có hiệu nghiệm, vừa mau chóng, gọn nhẹ và tạo được thú vị cho học sinh. nhưng, với một vài modul kiến thức đòi hỏi sự đào sâu hoặc kết hợp vận dụng những tri thức và phải được biểu đạt một cách có mạng lưới hệ thống logic thì rõ ràng phải sử dụng cách thức tự luận, lúc này mới khuyến khích được sự tìm tòi, mày mò của học sinh.
Và rõ ràng, khi giải quyết được nhiều vấn đề như vậy thì không chỉ đem đến tri thức, kỹ năng cho những em, mà còn có niềm vui, tạo nên được nguồn động lực và tình cảm của học sinh đối với tri thức khoa học - công nghệ. Với bài toán này, về phía chủ quan là những thầy cô giáo chưa thật sự sáng tạo, chủ động tới việc thực thi một trách nhiệm rất vang dội là nhận định học sinh của mình. mặc dù thế tại mặt Công bằng có thể thấy rằng, với cách thức vận hành tại các trường hiện này, có rất ít yếu tố động viên sự sáng tạo và thể nghiệm của người dạy, mà đa phần là chọn cách thức truyền thống, đúng quy trình là không nguy hiểm nhất.
Rõ ràng là nếu tất cả chúng ta có sự khích lệ và các thầy cô giáo chủ động sáng tạo trong công đoạn khám xét đánh giá thì đời nào chúng mình không phải tốn nhiều giấy mực đến thế để bàn cãi về phương thức thi tự luận hay trắc nghiệm như trong thời gian qua.
Ngược lại với bước 1, bước 3 chúng ta gần như đang ở con số 0. Cách đây ba năm, Bộ có chỉ đạo về các bước đến năm 2017 các trường chủ động trong công tác tuyển sinh. cơ mà, toàn bộ chỉ có vậy, không có sự đốc thúc và chỉ dẫn thông tin cụ thể nào thêm. Đến nay, có thể nói hầu hết các trường (trừ Đại học Quốc gia Hà Nội) đều chưa chuẩn bị cho việc này. Điều này có thể là do năng lực quản trị đại học của nhiều trường chưa đủ tầm, dù thế cũng có thể do một duyên do chính là sự đối chọi trong đào tạo đại học ở nước ta chưa lành mạnh. những trường cốt yếu chạy theo định mức tuyển sinh về tổng số lượng như một y.tố cam go, cho nên việc nêu ra một cách thức tuyển sinh mới lạ là rất liều lĩnh.
Với tiến trình đánh giá ba bước như vậy, ta thấy một thực trạng rằng ở bước 1 có tiến hành cơ nhưng mà kết quả là đó lại nghe đâu ko dùng gì cho các bước sau đó. Và với bước 3 chưa thực hành được thì mọi sự chú ý hơn đều dồn vào bước 2. sứ mệnh của bước 2 là tương đối lớn và cuốn hút sự chú trọng hầu như của cả hệ thông giáo dục. Điều này chắc hẳn tạo lên những hạn chế và mâu thuẫn ko dễ gì xử lý như đang được phân tách bởi rất nhiều chuyên gia tại nhiều diễn đàn.
Qua việc nhìn nhận bài toán và phân tích - đánh giá như trên, ta có thể rút ra một số đánh giá như sau:
Thứ nhất, với sự sẵn sàng hiếm hoi cả về quan điểm, chuyên ngành và tâm thế cho ba bước đánh giá trên đây thì dự thảo mà Bộ đưa ra nếu tiến hành thực hiện đời nào chỉ đạt được một mục đích độc nhất vô nhị là tiết kiệm. Theo tôi, xét tại góc độ kinh tế này, ta nên tìm cách tiết kiệm tại chỗ khác.
Thứ hai, để thực thi thành công việc bước tiến mới căn bản, toàn diện mắt xích rà nhận định ta cần có sự phân tách một cách h.thống, đồng đều trình tự, có các bước phương án kế hoạch và rốt ráo bắt đầu chuẩn bị một thời gian nhất thiết. thời điểm năm 2018 có thể là hợp lý để khai triển đồng đều nếu Bộ có chương trình phương án hành động quyết liệt ngay từ thời điểm này.
Thứ ba, rõ ràng những thể chế, quyết định trong lĩnh vực GD&ĐT đều nhận được sự quan tâm và có ảnh hưởng sâu rộng tới toàn xã hội nên cần có sự nghiên cứu kỹ càng, có sự chuẩn bị, thể nghiệm cẩn thận trước khi công bố. Tôi cho là, trước tiên là phải tạo dựng được sự đồng thuận ngay trong lòng nội bộ "trong nhà". Chính những thầy cô và nhiều người làm việc trong ngành giáo dục phải là nhiều người đầu tiên thấu hiểu, đồng thuận và đồng tình nhiều cơ chế của Bộ và từ đó lan tỏa ra toàn xã hội.
Đây cũng chính là một trong những diễn thuyết trước tiên ngay sau khi được Quốc hội phê duyệt là lãnh đạo cao nhất ngành Giáo dục & Đào tạo của Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ: "Tôi quan sát thấy chúng mình mất nhiều quãng thời gian để bàn về việc của các thầy. Việc của những thầy cứ bung vào xã hội, việc của các thầy là chương trình cỡ nào, dạy thế nào tổ chức thi cỡ nào, đó là việc của các thầy".
TS Hoàng Nhật Quy
Giảng viên Khoa Toán
Đại học Sư phạm - Đại học Đà Nẵng
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét