Hai điểm yếu khi nói tiếng Anh của người Việt

Khả năng nghe của những bạn trẻ ngày nay rất tốt, một phần do là kỹ năng bị động có thể học được mọi lúc mọi nơi. mặc dù vậy, triển vọng nói của phần đông gặp rủi ro, ngay cả với sinh viên học ở nhiều chương trình do giáo viên nước ngoài giảng dạy. Qua quan sát, tôi có ý kiến là người đất nước việt nam thường gặp hai vấn đề căn bản khi nói.

Thứ nhất là lề thói dịch. Đây là thói quen rất có hại cho việc giao thiệp. Trong một số hoàn cảnh tình huống, chúng ta phải "moi" ra cho bằng được "keywords" (từ khóa) để diễn tả sáng kiến. cơ nhưng mà trong 99% hoàn cảnh còn lại, việc tìm chuẩn xác một từ là không quan trọng.

Quy trình nói bình thường của một người là phát sinh ý tưởng tiếp theo biểu đạt bằng ngôn ngữ, tùy vào vốn ngôn ngữ của mỗi người. Với người Việt học tiếng Anh, tất cả chúng ta gặp vấn đề tại bước thể hiện bằng ngôn ngữ. lúc đó, với lượng ko nhỏ người học tiếng Anh, quy trình phát triển thành ba bước: nảy sinh ý tưởng, diễn đạt bằng tiếng Việt sau đó mới rung chuyển sang tiếng Anh.

Nếu anh chị đi qua cả ba bước này, toàn bộ sẽ gặp rủi ro lúc chuyển từ bước hai sang bước ba. Ví dụ bạn muốn nói rằng "ông nội tôi rất đáng kính", bạn sẽ lục trong đầu của mình từ "đáng kính" và thường… tắc lúc biểu thị. Câu của bạn sẽ là "my grandpa is very, very…hmm" hay "I can't find the word"…

Giải quyết bài toán này thế nào? ý tưởng của anh chị trong giao tiếp thường rất đơn giản. Cách hiệu quả nhất để biểu đạt là cắt bỏ bước hai, có nghĩa là quay quay về tiến trình hai bước: nảy sinh sáng kiến sau đó thể hiện bằng tiếng Anh.

Với một ý tưởng, anh chị có vô số cách để bộc lộ. không cần áp dụng từ "đắt" hay cố chứng tỏ mình nói hay, chỉ miễn sao người đối mặt hiểu rõ được.

Ví dụ trong câu trên, nếu ý bạn là "ông nội tôi được nhiều người kính trọng, được tôi kính trọng" bạn có thể nói "My grandpa is loved and respected by many people", "many people look up to my grandpa", hay "I love my grandpa so much, and everyone in my hometown love him too. He's knowledgeable"…

Khi giao thiệp bằng tiếng Anh, một bí quyết là hãy quên tiếng Việt đi, tìm mọi cách biểu đạt bằng tiếng Anh, và bạn sẽ làm tốt hơn.

Vấn đề thứ hai là phát âm tiếng Anh. Nếu bạn để tâm, khi người nước ngoài nghe người việt nam nói, họ có xu thế phải chú trọng rất nhiều (mặt nhăn lại, nghiêm trọng, tai hướng ra phía trước, đưa người ra phía trước một chút…) để có thể nghe và hiểu được bạn định nói gì. Cái này chính yếu do bạn phát âm sai, vì không biết âm, hoặc ko biết cách phát âm, hoặc không biết trọng âm, hoặc… vài chục căn do khác liên quan tới phát âm.

Một trong nhiều vấn đề liên quan tới phát âm là giai điệu. Để hiểu giai điệu là gì, bạn hãy bật băng một câu nói của người nước ngoài, lặp đi lặp lại câu đó, bạn sẽ bắt đầu nghĩ "hình như họ đang hát". sự thực đúng là vậy nên, mỗi ngôn ngữ đều có một thứ "âm nhạc" riêng của nó. Âm nhạc này ở con trẻ rõ rệt hơn ở người lớn, và ở ngôn ngữ nọ khác ngôn ngữ kia.

Cái khó không chỉ những tại chỗ "hát" cho đúng nhạc, mà còn ở chỗ phải đúng theo nhiều quy tắc ngôn ngữ. Trong một câu, luôn có những chỗ được nhấn nhiều hơn những chỗ khác (đó là nhiều nốt cao), và những từ được nhấn ít hơn (là nhiều nốt trầm). Một trong những quy luật căn bản nhất là nhấn vào keywords.

Ví dụ trong câu "I am going to have a date with her tomorrow evening", keywords là "DATE" và "toMOrrow Evening". anh chị có thể nghe thành "am gonna haf-a-DATE with-er tMOrrow Evening".

Một số bạn học tiếng theo kiểu "nghe + bắt chước" mà không hiểu vì sao người ta lại "hát" như thế, lúc giao tiếp có thể gặp vấn đề, vì hát sai với cách mà người ta hát. mặc dù với người ko biết tiếng Anh, bạn nghe "có vẻ rất chuyên nghiệp".

Nguyễn Xuân Quang