Lê Tự Quốc Thắng giành huy chương vàng Olympic Toán quốc tế (IMO) năm 1982 với điểm tuyệt đối 42/42. Trước đó một trong những năm, anh lọt vào top 4 học trò giỏi nhất quốc gia, mặc dù thế năm 1981 đất nước việt nam ko tham gia IMO. Thay vào đó, Bộ Giáo Dục và Đào Tạo tổ chức sự kiện hội nghị bồi bổ học sinh giỏi ở Huế và có một cuộc thi đ-biệt dành cho học trò xuất sắc. Lê Tự Quốc Thắng tiên phong.
Anh Quốc Thắng sinh năm 1965 tại Huế, trong g/đình có truyền thống toán học. Cha anh - ông Lê Tự Hỷ - từng là giảng viên toán tại Đại học Huế. Mẹ anh - bà Đinh Thị Quý Hương - từng là giáo viên toán cấp 3 ở Huế. Anh trai Lê Tự Quốc Hùng từng là giảng viên chuyên môn Toán - Tin ở Đại học Wroclaw (Ba Lan). Truyền thống g/đình, ước muốn của cha cùng với sự đam mê của bản thân đã chắp cánh cho Lê Tự Quốc Thắng quyết định có quan hệ thân thiết với toán.
Với huy chương vàng Olympic Toán quốc tế năm 1982, anh được tuyển thẳng vào khoa Toán - Cơ, Đại học Tổng hợp quốc gia Moskva mang tên Lomonosov (MGU - Liên Xô cũ), một trong các khu vực trung tâm toán học tốt nhất thời bấy giờ. Mới cuối năm học trước nhất, Quốc Thắng đã học vô cùng nhiều kiến thức của các năm tiếp đến.
Khi bạn hữu còn đang vật lộn với đại số tuyến tính, hình học giải tích thì anh đã nói về topo, giải tích hàm, hình học vi phân. đ/biệt, anh có kiểu giải toán không cần dùng giấy. Trong 8 năm học ở Liên Xô, anh đã 2 lần đoạt hạng nhất nghiên cứu khoa học - công nghệ của trường.
 |
| GS Lê Tự Quốc Thắng. |
Sau lúc tốt nghiệp loại xuất sắc, anh gìn giữ tấn sĩ chuyên môn toán hình học topo dưới sự hướng dẫn của Viện sĩ nổi danh Sergei Novikov năm 1991. Đầu năm 1992, anh công tác tại Viện Toán học Steklov, Nga.
Sau lâu năm công tác ở những viện và đại học danh tánh như Viện Toán học Max - Planck (Đức), Viện Vật lý lý thuyết Trieste (Italy), Đại học Tokyo (Nhật Bản), Viện nghiên cứu khoa học - công nghệ Toán (Berkeley, California, Mỹ), Lê Tự Quốc Thắng về Đại học Buffalo (Mỹ), là phó giáo sư từ 1999 đến 2003.
Từ năm 2004, anh là giáo sư của Học viện k/thuật Georgia (một trong 5 trường mạnh nhất nước Mỹ về những ngành kỹ thuật). chuyên môn của anh là topo vi phân, đa tạp chiều thấp và quasi-crystals.
Điểm đ-biệt tại Lê Tự Quốc Thắng là làm gì cũng muốn tốt nhất. do vậy, lúc chọn thầy chỉ dẫn, anh chọn viện sĩ S. P. Novikov, một trong các nhà toán học nổi tiếng nhất Liên Xô thời đó. Thầy rất khe khắt lúc chọn học trò và chọn rồi cũng đề nghị cực cao. Sau những vòng thử hỏi vấn, viện sĩ Novikov đã nhận Thắng và sau này ông biết mình ko lầm.
Năm 1995, anh cùng hai nhà khoa học - công nghệ người Nhật phát minh ra bất biến lượng tử mang tên Le - Murakami - Ohtsuki, mở ra hướng mới cho ngành lý thuyết bất biến và đa tạp ba chiều. Anh cũng là hội viên của hội đồng tác giả cuốn Encyclopedia of Mathematical Physics (Bách khoa toàn thư về toán lý) do nhà xuất bản Elsevier (Hà Lan) ấn hành, xuất bản năm 2006. nhiều tùng san quốc tế, trong số đó có Inventiones Mathematicae, Uspekhi Mat. Nauk, Adv. Math đều đăng hàng trăm bài báo của anh.
Hiện nay, anh là một trong những chuyên gia số một thế giới về topo vi phân, đa tạp 3 chiều, lý thuyết nút và quasicrystal; là thành viên Ban biên tập của nhiều tạp chí The Journal of Knot Theory and its Ramifications và Acta Mathematica Vietnamica, Trưởng ban soạn thảo của Quantum Topology.
Tuy sống và công tác tại nhiều nước như Đức, Italy, Nhật, Pháp, Mỹ và từ năm 2004 trở thành giáo sư chính cống của Viện k/thuật Georgia (Mỹ), tuy nhiên Lê Tự Quốc Thắng vẫn luôn dành tình cảm cho cội nguồn. Anh dìu dắt nhiều học sinh đất nước việt nam thành tài. song song với đó có TS Huỳnh Quang Vũ, nay là Phó trưởng khoa Toán - Tin học, Đại học khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia thành phố hcm.
Năm 2007, anh song song với các nhà toán học việt nam từng dự thi toán quốc tế áp dụng nguồn kinh phí riêng để về tham dự thành phần Ban giám khảo kỳ thi Olympic toán quốc tế lần thứ 48 tiến hành tổ chức ở việt nam. Điều này góp một phần tạo nên một trong những cuộc thi có uy tín chuyên môn tuyệt vời nhất nơi sản xuất IMO và một cuộc trùng phùng tầm cỡ của nhiều cựu IMO đất nước việt nam.
Sau 2007, hàng năm anh đều về nước để tổ chức sự kiện hội nghị hay giảng bài tại Viện Toán, Viện Toán sang trọng và Đại học khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia tp hcm, góp một phần nâng cao uy tín đào tạo và tìm hiểu toán học ở đất nước việt nam.
Anh cũng viết bài cho Epsilon (tạp chí online của cộng đồng những người tình Toán Việt Nam), gửi tài liệu toán Olympic, thử hỏi vấn những đào tạo viên và học sinh đội tuyển Mỹ để viết bài về cách thức huấn luyện, tuyển chọn đội tuyển của Mỹ, từ đó giúp đất nước việt nam cực nhiều về định hướng và kinh nghiệm tổ chức sự kiện.
Ngoài niềm ham mê cho toán học, Lê Tự Quốc Thắng còn rất mê văn hóa - du lịch và đặc biệt là chụp ảnh. gần như toàn bộ bức ảnh của hội viên khoa Toán - Cơ thời điểm 1983-1992 đều do anh chụp. Các môn thể thao, môn nào anh cũng chơi được, nhưng mà xuất sắc vẫn là cầu lông. Anh biết chơi đàn guitar classic, cơ mà anh em nhận xét "Thắng chơi đàn như một nhà khoa học - công nghệ, rất đúng quy cách, tuy vậy không hấp dẫn như Khánh Trình".
Thời còn học đại học, lúc video và trò chơi điện tử có mặt tại việt nam, sau đó ngoại nhập sang Nga thì anh là một trong những giáo đồ của games và phim chưởng. Có hai trò chơi nổi danh nhất lúc đấy là Xếp gạch (tetris) và Bắn tăng (Battle city) đã được anh và anh chị chơi nhuần nhuyễn.
Lê Tự Quốc Thắng cũng được xem là kỷ lục gia đất nước việt nam về trò xoay cubic rubik truyền thống ở thập kỷ 80.
TS Trần Nam Dũng
ĐH khoa học - công nghệ Tự nhiên, ĐH Quốc gia TP HCM
Huy chương bạc Olympic Toán quốc tế năm 1983
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét