Theo báo chí quốc tế ngày 21/2, du học sinh Nhật Bản thuộc 5 nước Trung Quốc, việt nam, Nepal, Myanmar và Sri Lanka sẽ bị sử dụng những cơ chế nghiêm ngặt hơn về nhập cảnh từ giữa tháng 3/2017.
Để lý giải cho cơ chế nêu trên, cần nhìn lại khoảng 5 năm mới đây, khi chính phủ Nhật mở mang thu nạp lao động nước ngoài để báo đáp lượng lao động thâm hụt trong nước, một dịch vụ "xuất khẩu lao động mới - hay du học kiểu mới" hiện diện ở việt nam.
Dịch vụ này được thực hiện theo mô hình: Sang Nhật dưới dạng du học sinh (xin visa du học, có đăng ký lớp ở một trường tiếng Nhật), cơ mà thực tế khi sang Nhật rồi du học sinh chính yếu đi làm kiếm tiền, coi thường việc học.
Thống kê của IFSA (Hiệp hội lưu học sinh quốc tế ở Nhật) cho hay, con số du học sinh việt nam ở Nhật năm 2013 là khoảng 15.000 người, gấp 4 lần năm 2012, và gấp 18 lần tổng số du học sinh năm 2009. Điều đó cho thấy lượng sinh viên tăng khá nhanh.
Còn theo báo cáo năm 2015 của JASSO (cơ quan tương hỗ sinh viên Nhật - Japan student services organization) thì số du học sinh nước ngoài đến Nhật năm 2015 là 208.379, trong đó Trung Quốc đứng đầu tiên (45,2%), việt nam thứ hai (18,7%) cơ mà vận tốc tăng của lưu học sinh việt nam đứng vị trí bậc nhất. Sinh viên những nước khác sang Nhật thì tỷ lệ học đại học, cao đẳng cao; sinh viên việt nam thì 80% học ở trường nghề và trường tiếng Nhật, chỉ có 20% học cao đẳng và đại học trở lên.
Yêu cầu nhập cảnh được thắt chặt nhằm giảm trừ nạn nhập cư phạm pháp ở Nhật Bản. Ảnh: UC Davis |
Số người việt nam sang Nhật với mục đích lao động chính yếu xin học ở những trường dạy tiếng Nhật hoặc trường dạy nghề, vì những trường này dễ làm giấy tờ nhập học và không điều hành sát sao việc học tập của học sinh.
Luật pháp Nhật chấp nhận người có visa du học được lao động tối đa 28 tiếng một tuần. cơ mà, những du học sinh sang Nhật lao động thường công tác quá thời gian luật pháp chấp nhận. Có khi làm thâu đêm, ngủ ngày (ngủ trong lớp học tiếng Nhật, hoặc bỏ học để ngủ lấy sức) để sử dụng thời gian còn lại công tác.
Nhiều du học sinh cho hay công tác một ngày gần 20 tiếng, và kiếm được khá là nhiều tiền nếu may mắn được công tác liên tiếp. Nếu tính một tiếng 800 yen thì mỗi ngày người công tác gần 20 tiếng sẽ có 16.000 yen; một tháng nếu việc làm đều kiếm được hơn 60-70 triệu vnđ. Một tiền lương đáng kể từ việc làm thêm.
Nhưng, chẳng phải ai cũng may mắn như trên. cực nhiều bạn sang du học với mục đích đi làm, cơ mà cuối cùng không tìm thấy việc, hay việc làm quá ít không đủ tiền trả học phí, việc làm quá khó nhọc lại xa trường học… hơn nữa, dù có việc làm như may mắn ở trên, những em không có thời gian đi học, và bởi thế dù ở Nhật 2-3 năm vẫn không giao tiếp lưu loát được bằng tiếng Nhật. Quan trọng hơn những em có thể bị đuổi học vì không đến lớp đầy đủ, hoặc chẳng thể gia hạn visa vì học quá lâu mà không lên được trình độ.
Đã có những du học sinh việt nam bị nhà chức trách sở ở bắt vì tội ăn cắp và ngụ cư phạm pháp ở Nhật. Có em giải đáp cảnh sát rất ngây thơ và thật thà về dự báo trong mai sau của mình ở Nhật, nếu ngụ cư phạm pháp trót lọt như sau: "Em làm visa du học một trong những năm, sau đó lao động kiếm tiền, đủ tiền thì đón vợ sang. Vợ em sẽ sang Nhật kiểu đi du lịch, em đón vợ em ở phi trường rồi chúng em sống với nhau, lập nghiệp ở Nhật".
Sang Nhật ngày nay khá dễ dàng. chính phủ Nhật còn cân nhắc bỏ giấy tờ xin visa cho người việt nam sang du lịch ngắn ngày. Trong thực tế, không phải nhà chức trách Nhật Bản không biết chuyện du học sinh sang lao động. cơ mà, chính phủ có ý nới lỏng việc này để báo đáp tình trạng thiếu lao động nên cũng làm lơ những. Chỉ khi nào ai đó ăn cắp, làm hại người khác thì cảnh sát mới nghiêm ngặt giải quyết.
Quả thật, nếu ngụ cư phạm pháp mà không ăn cắp, hoặc lao động kiểu trồng a phiến thì cũng chẳng phải là quá xấu xa. cơ mà, những người sang du học và ngụ cư phạm pháp này thường chỉ học hết cấp 2-3 ở việt nam nên trình độ nhận thức bất cập, rất dễ bị cộng đồng đã và đang ngụ cư phạm pháp rủ rê công tác xấu. kết quả là cái nhìn về du học sinh Viêt Nam (trong đó gồm cả những người du học thuần túy) trở lên xấu đi những trong mắt người Nhật.
Thống kê của cảnh sát Nhật năm 2014 cho thấy, người việt nam đứng thứ hai trong số vụ phạm nhân do người nước ngoài gây ra ở Nhật, chỉ sau Trung Quốc. cơ mà, báo Sankei của Nhật tháng 11/2016 báo cáo số vụ phạm tội ở Nhật do người việt nam là 2.556, đứng đầu trong số vụ phạm tội do người nước ngoài. đặc biệt, phần lớn người việt nam phạm tội trong một vài năm gần đây là du học sinh lao động và tu nghiệp sinh bỏ trốn khỏi nghiệp đoàn.
Nhiều quan điểm cho rằng, việc chính phủ Nhật quyết định áp dụng những cơ chế nghiêm ngặt hơn về nhập cảnh đối với du học sinh, sẽ góp một phần chắt lọc được những bạn teen sang Nhật với mục đích học tập đích thật, giảm những thành phần sẽ có khả năng phạm pháp, từ đó giảm những ca phạm tội của người việt nam ở Nhật, cải tiến hình ảnh người việt nam trong mắt người Nhật.
Phi Hoa
Cựu du học sinh việt nam ở Nhật
Chuyên viên tư vấn chiến lược buôn bán công tác ở Tokyo
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét