Thứ Hai, 16 tháng 1, 2017

Giáo dục đại học giật lùi, vì đâu? (*) mở rộng thêm tầm vóc, hạ thấp chuẩn

Chín năm trước, ngày 5-1-2008, ngành giáo dục đã tổ chức hội thảo quốc gia đầu tiên về những giải pháp nâng cao uy tín giáo dục, đồng thời thúc đẩy việc đào tạo đáp ứng nhu cầu xã hội. vừa qua, ngành giáo dục lại bàn về các bài toán nổi cộm xoay quanh công tác nâng cao uy tín giáo dục ĐH trước áp lực của dư luận xã hội về số lượng sắp 200.000 sinh viên tốt nghiệp chưa có công việc, năng suất cần lao xã hội thấp, tương phản ngày một gay gắt trong văn cảnh hội nhập quốc tế và khu vực lãnh thổ.

Chuẩn đầu ra để... cho có

Vấn đề uy tín giáo dục ĐH nói riêng và uy tín chất lượng giáo dục nhìn chung không nhiều lúc làm bằng lòng nhiều bên liên quan trong xã hội. những trường đại học công đều đề đạt mức đầu tư vốn tài chính cho giáo dục ĐH rất thấp đối với các quốc gia lớn mạnh..., kéo theo những hệ lụy về uy tín và hữu hiệu huấn luyện.

Để đảm bảo nguồn thu và đáp ứng nhu cầu chi, nhiều trường đại học công đều có xu thế mở mang tầm cỡ đào tạo bằng nhiều cách, kể cả hạ thấp chuẩn đầu vào, dễ dãi trong vận hành học tập và nhận định sinh viên, tiết kiệm ngân sách dành cho thử nghiệm, tập sự hoặc mối quan hệ công ty, đầu cơ giáo trình và tiền đề vật chất. lúc tỉ lệ sinh viên trên 1 giảng sư quá lớn thì ko có cách dạy nào hơn là dạy theo kiểu thuyết giảng, cốt yếu cung cấp kiến thức cho sinh viên...

Xét về bình diện ngân quỹ giáo dục ĐH, có thể xem giá thành tập huấn ĐH tại nước ta vào hàng những nước hấp dẫn nhất. ngày nay, không có chuyện nhanh, những, tốt, rẻ trong tập huấn ĐH được. ngay cạnh chủ trương ngân sách khó khăn, việc quản lý tài chính cũng giống như nhiều hoạt động khác của không ít trường có vẻ như kém hiệu quả, thể hiện qua việc tổ chức sự kiện triển khai xây dựng, thực thi chương trình, nhiều chuyến đi công tác nước ngoài, chi giao dịch tiếp khách, đầu tư không đúng chỗ, đúng khi để phù hợp với phương án kế hoạch, chiến lược của nhà trường.

 Sinh viên một trường đh tại tp.hồ chí minh trong lễ tốt nghiệp Ảnh: Tấn Thạnh

Sinh viên một trường đại học tại thành phố sài gòn trong lễ tốt nghiệp Ảnh: Tấn Thạnh

Trong văn cảnh ngân sách giáo dục ĐH còn những buộc ràng và quản trị giáo dục ĐH còn bất cập về nhiệm vụ giải trình cùng tính phân minh ngân sách tài chính và uy tín chất lượng, liệu có thể có biện pháp tích cực nào thay đổi theo chiều hướng tốt được uy tín giáo dục ĐH ngày nay?

Nghiên cứu về chương trình đào tạo ở những trường đh cho chúng ta thấy trường nào tiếp cận sớm với cách thiết kế đồ họa nhiều chương trình của quốc gia lớn mạnh thì nói chung chất lượng tại trường đó có biến đổi. từ năm 2008, ngành giáo dục yêu cầu tất cả nhiều trường phải tiến hành xây dựng chuẩn đầu ra mặc dù vậy đến hơn 1 năm sau, chỉ có một số ít trường tiến hành xây dựng và bàn hành. thời nay, toàn bộ nhiều trường đã bàn hành chuẩn đầu ra mặc dù thế nếu tìm hiểu trên thực tế thì tất cả đều viết cho có, thiếu phối kết hợp với nhà áp dụng lao động, thiếu nhiều tiêu chuẩn sư phạm (lẫn lộn giữa kiến thức và kỹ năng, thiếu tương thích với nhu cầu...), ko rõ rệt để tùy theo đó phát triển nội dung, phương pháp dạy và thi khám soát đánh giá, thiếu tham khảo chương trình nước ngoài...

Có thể nói, có đến trên 80% trường đh, CĐ triển khai xây dựng chuẩn đầu ra đều bị các lỗi nêu trên. trong lúc đó, chuẩn đầu ra viết một đằng, nội dung chương trình viết một nẻo và thi kiểm tra nhận định còn khác xa nữa. Sự áp đặt chủ quan của những người tiến hành xây dựng chuẩn đầu ra cũng như chương trình đào tạo là căn nguyên gây ra thực trạng không đáp ứng nhu cầu trình độ tại thị trường cần lao.

Bỏ quên đánh giá chương trình

Hạn chế dễ thấy nhất là chương trình giáo dục khái quát (còn gọi là giáo dục đại cương) vì chưa có nhiều lúc sinh viên được giảng viên giải nghĩa việc áp dụng kiến thức đã học cho các bộ môn khoa học tiếp sau, nhất là các môn khoa học chính trị hay toán vị trí thứ bậc. nhìn chung, các chương trình này hiện chưa hữu hiệu, không góp phần làm lên trình độ, thái độ nghề nghiệp, nhân cách; thiếu thích nghi nhu cầu mà tốn quãng thời gian, chưa thật sự tạo cho sinh viên hứng thú học tập.

Hạn chế nữa là thời nay, chương trình đào tạo ĐH không tính đến uy tín chất lượng đầu vào của sinh viên cũng như định hướng tập huấn theo nghiên cứu hay hướng khoa học - công nghệ ứng dụng để thiết kế đồ họa phù hợp với trọng tải (learning load) của người học. trình độ học tập của người học đa dạng (điểm tuyển sinh, liên thông, vừa làm vừa học...) tuy thế việc tiến hành tổ chức chương trình huấn luyện không khác lạ, tốc độ giảng dạy chắc chắn tác động đến uy tín học tập. vì vậy, người sử dụng lao động hay "chê" sinh viên tốt nghiệp theo chương trình liên thông là vậy.

Việc sắp xếp thực thi chương trình ngày nay cũng giống như phân công giảng sư dạy cho sinh viên năm thứ nhất tại không ít trường còn chưa phù hợp; chưa coi tiếng Anh là một trong các phương tiện cấp thiết, là tiền đề thiết yếu để sinh viên có thể truy nhập, nghiên cứu kho tài nguyên kiến thức bất tận của loài người.

Hạn chế nữa với việc tiến hành xây dựng, tiến hành tổ chức thực thi và nhận định chương trình là ít có sự tham dự của các đơn vị. Việc đi thực tập ở đơn vị là phần cần thiết để giúp hình thành trình độ của sinh viên tốt nghiệp. mặc dù vậy, phần nhiều những trường thiếu rõ ràng với việc chứng thực mục đích, chuẩn đầu ra sau đợt tập sự, kế hoạch phân công giảng viên của trường, chuyên gia công ty và hình thức nhận định sinh viên sau mỗi đợt tập sự ngoài nhà trường... rất rất nhiều trường ngại đổi mới chương trình đào tạo và hầu như chơi có nhận định chương trình đào tạo sau một khoảng khoảng thời gian nào đó, cũng chẳng biết đến kỹ thuật nhận định một chương trình để từ đó bước chuyển động mới tốt hơn.

(*) Xem diễn đàn: Giáo dục ĐH giật lùi, vì đâu?

Bài kỳ trước: buông lỏng quản trị hệ thống

Đừng để đơn độc khi hội nhập

Để tự khắc phục các bất cập về chương trình tập huấn, các trường cần sớm khám soát rà lại chuẩn đầu ra tùy vào khuôn năng lực quốc gia nhằm bổ sung chương trình, tinh giảm, thanh trừ các nội dung ko cấp thiết và thiết kế phương pháp, chiến lược dạy học cũng như đo lường, nhận định sinh viên. những trường cần sớm đưa tiếng Anh vào giảng dạy tăng lên ở năm thứ nhất.

Chương trình huấn luyện có thể xem là xương sống trong hoạt động của một trường đại học. vì vậy, cần tham khảo những chương trình huấn luyện ĐH tại nước ngoài, nhân rộng những thành công của chương trình tiên tiến... để chương trình của ta đỡ đơn độc trong quy trình hội nhập. Có chương trình tốt rồi thì nhiều nguyên tố về đội ngũ giảng sư và người học sẽ tác động kiệt lực cần thiết đến uy tín chất lượng tập huấn.

tấn sĩ Hoàng Ngọc Vinh

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét