Phóng viên: Bộ trưởng Bộ Giáo Dục và Đào Tạo (GD-ĐT) chính trực thừa nhận những bất cập, kém cỏi của uy tín giáo dục ĐH diễn đạt ngày càng rõ khiến xã hội buồn phiền và bức xúc. Ông nghĩ sao về điều này?
- GS Đào Trọng Thi: Rõ ràng uy tín giáo dục ĐH đối với đề nghị của nguồn nhân công chưa có biến chuyển rõ rệt thời gian qua. nhận định một cách Công bằng, thời gian qua, tầm cỡ chung thì không tăng cao cơ mà tầm cỡ lại tăng thất thường, không đồng bộ ở những cơ sở giáo dục ĐH có điều kiện bảo đảm uy tín thấp. những trường tốp đầu, cơ sở vật chất tốt, đội ngũ thầy giáo uy tín cơ mà lại chỉ có chỉ tiêu tuyển sinh bằng với một trường ngoài quốc lập. những cơ sở kém cỏi thì chỉ tiêu lại cao.
Thêm vào đó, đề nghị về đầu vào ở những trường cũng rất thấp. chúng ta có xu hướng tự chủ lớn hơn trong tuyển sinh. cơ mà, giao quyền phải đi đôi với bổn phận của những trường đối với xã hội, cha mẹ và học sinh. chỉ tiêu của những trường phải gắn với khả năng bảo đảm uy tín của họ.
Chúng ta mới thấy khía cạnh những trường phải có quyền quyết định cơ mà không đề cập những quy định về bảo đảm uy tín. Luật Giáo dục ĐH nói những trường được tự chủ quyết định chỉ tiêu cơ mà phải theo quy định của Bộ GD-ĐT, nghĩa là phải tuân theo những quy định về con số sinh viên/giảng viên và điều kiện cơ sở vật chất cho mỗi sinh viên.
Trong thực tế, những trường chưa thực hiện nghiêm chỉnh quy định này khi chứng nhận chỉ tiêu tuyển sinh cơ mà Bộ GD-ĐT cũng chưa làm đúng bổn phận rà soát để những trường tuân thủ quy định đó. Nếu cứ đúng quy định mà làm thì chắc chắn tầm cỡ tuyển sinh không lớn mạnh quá đà như ngày nay.
Không ít lãnh đạo trường đại học cho rằng uy tín ĐH thấp chính là do những trường chẳng thể tự chủ, đặc biệt trong triển khai xây dựng chương trình?
- Đừng nói tự chủ là muốn làm gì thì làm, chỉ nghĩ đến quyền của mình, mà là mình tự chủ trong hành lang luật pháp, tự chủ phải đi đôi với bổn phận của nhà trường với xã hội.
Về mặt học thuật, tôi nghĩ là tự chủ khá rộng rãi. Luật quy định về chương trình đào tạo đã rất thoáng khí. những hiệu trưởng được quyền quyết định về chương trình, ngay cả giáo trình của họ cũng có thể lựa chọn tự viết hay một giáo trình thích hợp. bài toán ở đây là ít trường quan tâm thực hiện điều đó một cách bài bản.
Lãnh đạo một vài trường ngoài quốc lập cho rằng đầu vào không cấp thiết bằng việc siết công đoạn đào tạo. cơ mà trên thực tế, chuẩn đầu ra có cũng giống như không vì thiếu những lý tưởng?
- Để bảo đảm uy tín đào tạo, người ta phải bảo đảm cả uy tín đầu vào, uy tín trong công đoạn đào tạo và uy tín đầu ra, phải kiểm rà soát tất cả những mắt xích ấy, trong đó đầu ra cấp thiết nhất vì đó là khi cung cấp sản phẩm ra xã hội.
Nhưng công đoạn giáo dục là công đoạn trong vòng, phụ thuộc những công đoạn, lực lượng nên muốn đào tạo có hiệu nghiệm thì phải kiểm rà soát uy tín ngay ban đầu vào và công đoạn đào tạo. Đầu vào quá kém thì chẳng thể đào hình thành những người có uy tín được, cũng giống như nguyên liệu quá kém thì sản phẩm chẳng thể tốt. Nếu không kiểm rà soát uy tín trong công đoạn đào tạo mà chỉ siết đầu ra thì sẽ thành phế truất phẩm gần hết, sản xuất như thế thì không có hiệu nghiệm. Ai nói như thế chỉ là ngụy biện, chân thành những người có bổn phận sẽ không nghĩ thế.
Tôi cũng phải nói thêm, nếu đầu vào đã là "vét" thí sinh thì chắc chắn những trường đó cũng hờ hững những lắm đến đầu ra đâu. Trường đã chấp nhận cả những anh không đủ trình độ để học, nói toạc ra là tuyển sinh chỉ để thu học phí, thì cũng không dám đánh trượt người ta. Nếu trượt thì còn ai học ở đó nữa. Tôi không tin những trường đó có bản lĩnh để kiểm rà soát đầu ra. Nếu ở việt nam kiểm rà soát đầu ra yếu, cơ chế kiểm rà soát đầu ra kém hiệu nghiệm thì phải chú trọng đến cả việc kiểm rà soát đầu vào, công đoạn đào tạo.
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ vừa đề ra 5 nhóm biện pháp để chỉnh đốn lại tất cả h-thốngt giáo dục ĐH. Theo ông, làm thế nào để những biện pháp ấy được triển khai thực hiện hiệu nghiệm thay thế chỉ nói suông?
- đó là những yếu tố cơ bản của chu trình đào tạo. cơ mà theo tôi, cấp thiết nhất là cần xem mình yếu cái gì nhất để nhấn mạnh vào cái đó, như thế mới hiệu nghiệm. Năm biện pháp ấy, chỗ nào yếu phải chú trọng để có chú trọng. Ai cũng biết cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên đều yếu cơ mà phải gia tăng đội ngũ, cơ sở vật chất đến đâu để thích hợp với trình độ thực tế, điều kiện kinh tế - xã hội của sơn hà. biện pháp chỉ tích cực khi đề cập điều có thể thực hiện được với sự cố gắng hết sức.
5 biện pháp cấp bách
Theo Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ, đề nghị nâng cao uy tín giáo dục ĐH, uy tín đào tạo nguồn nhân công đã cấp bách, chẳng thể chậm trễ hơn nữa. Bộ trưởng đề ra 5 nhóm biện pháp để chỉnh đốn h-thốngt giáo dục ĐH, gồm:
Thứ nhất, thực hiện rà soát lại tất cả h-thốngt những trường đại học. dự báo, từ nay đến tháng 6-2017 sẽ tiếp tục triển khai thực hiện kiểm định những trường theo bộ chỉ tiêu kiểm định đã phát hành. Đến tháng 1-2018, thực hiện kiểm định theo chỉ tiêu AUN. Đồng thời, song song với những nhận định của thị trường, kết quả là kiểm định chính là phương cách phân tầng xếp hạng thay thế hành chính. song song với kiểm định, bộ sẽ quy hoạch - hoạch định lại màng lưới những trường đại học một cách mạch lạc. Với những trường không thuộc vào bộ chủ quản, sẽ khích lệ thúc đẩy tự chủ, theo lịch trình.
Thứ hai, gia tăng những yếu tố bảo đảm uy tín đội ngũ giảng viên, cán bộ điều hành, cơ sở vật chất. Với đội ngũ thầy giáo, sẽ thực hiện rà soát, quy hoạch - hoạch định lại ngành nghề để tính cơ số thầy giáo trên quy tắc hợp lý, có lịch trình chuyển đổi, chú trọng đầu tư cho những ngành mới khả năng.
Thứ ba, thúc đẩy quản trị ĐH theo hướng tự chủ. Bộ trưởng đề nghị những trường tự rà soát lại những ngành đào tạo trên cơ sở bám sát thị trường lao động, quy hoạch - hoạch định, chiến lược lớn mạnh kinh tế của chính phủ tầm nhìn 5-10 năm theo hướng chuyển từ thâm dụng lao động rẻ sang thâm dụng khoa học - kỹ thuật.
Thứ tư, liên quan đến cơ chế, ngành giáo dục sẽ rà soát lại tất cả văn bản quy phạm luật pháp liên quan tới giáo dục nói chung, giáo dục ĐH nói riêng.
Thứ năm, truyền thông để định hướng xã hội.
(*) Diễn đàn: Giáo dục ĐH thụt lùi, vì đâu?
Bài kỳ trước: xa rời đào tạo với thực tế sản xuất
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét