Thứ Năm, 12 tháng 1, 2017

Giáo dục đại học giật lùi, vì đâu? (*): huấn luyện vô tội vạ

Theo các chuyên gia giáo dục ĐH, kiến trúc ngành nghề và tầm vóc tập huấn giữa những ngành nghề, lĩnh vực và trình độ tập huấn ĐH hiện phát triển chưa tương xứng. xu thế đa ngành đã khiến các ĐH hiện nay giống như nhiều siêu thị - nơi chỉ chuộng nhiều "món hàng" bán được.

Chỉ đào tạo nhiều gì trường có

Theo báo cáo của Bộ GD&ĐT (GD-ĐT), số nhóm ngành KD và quản lý đã được mở những nhất với 403 ngành, kế đến là khoa học - công nghệ giáo dục và đào giáo viên với 363 ngành, nhân bản 280 ngành, k-thuật k.thuật 232 ngành, máy tính và kỹ thuật dữ liệu 150 ngành… trong lúc đó, nông lâm nghiệp và thủy sản chỉ có 116 ngành, s-xuất và chế biến chỉ 47 ngành, dịch vụ xã hội 16 ngành, dịch vụ vận chuyển 12 ngành…

Học sinh dự thi THPT quốc gia để tìm cơ hội vào ĐH Ảnh: HOÀNG TRIỀU
Học sinh dự thi THPT quốc gia để tìm thời cơ vào ĐH Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Trong số các trường tập huấn ĐH phân theo nhóm ngành cũng có sự mất cân bằng. thông tin cụ thể, nhóm k/doanh và vận hành có đến 133 trường, máy tính và k.thuật tin tức có đến 116 trường, kỹ thuật k-thuật 85 trường. bên cạnh đó, tập huấn khoa học - công nghệ tự nhiên chỉ có 30 trường, khoa học - công nghệ sự sống 39 trường, công nghệ 51 trường, khoa học xã hội và hành vi 46 trường, nông lâm nghiệp và thủy sản 34 trường, luật nhà nước chỉ 17 trường… Hệ CĐ cũng có đến 249 trường huấn luyện KD điều khiển vận hành, 208 trường tập huấn máy tính và công nghệ thông tin dữ liệu.

Rõ ràng, các trường hiện nay chỉ chuộng những ngành liên quan đến k.doanh, điều khiển vận hành, công nghệ thông tin… đó là những ngành dễ tuyển sinh, dễ đào tạo mà ko tốn mức giá đầu tư nhiều.

Theo uỷ ban nhân dân văn hóa, Giáo dục, tuổi teen, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, các cơ sở đào tạo chưa nghiên cứu nhu cầu huấn luyện, chưa căn cứ vào thông tin dữ liệu về thị trường lao động và việc làm để xây dựng phương án kế hoạch, thực hành tập huấn theo nhu cầu dùng. do vậy, các trường vẫn chỉ chú ý hơn tập huấn nhiều gì mình có thể có khả năng mà chưa tập huấn các ngành xã hội cần và có nhu cầu lớn. Bộ GD-ĐT cũng từng cảnh báo về tình trạng dư thừa lao động những ngành ngân sách, quản trị k/doanh. dù vậy, tỉ lệ nhóm ngành k.doanh, điều khiển vận hành được giảng dạy ở nhiều trường CĐ vẫn chiếm 21,5% trong tổng số những ngành tập huấn.

Không có động lực nâng chất lượng

PGS-TS Nguyễn Thiện Tống đánh giá ngày nay, giáo dục ĐH nước ta còn thấp kém tại mắt xích tiến hành tổ chức quản lý. chi tiết, những tổ chức của ĐH nước ta và thế giới không mang tính chất tương đồng nhau. ở nước ta, quan niệm về cơ cấu đơn vị chịu trách nhiệm của một viện, ĐH chẳng thể hiểu rõ rệt, gây nhầm lẫn. nhiều trường mới mở do muốn cuốn hút sĩ tử, dù chưa đủ lý tưởng, chất lượng kém cũng cố hết sức thổi phồng lên thành trường đh, trong khi tầm vóc chỉ tương đồng một khoa, phân khoa.

Cách điều hành, tổ chức những trường đại học cũng chưa được khoa học - công nghệ, còn rời rạc. "Tôi nghĩ các trường đh tư, trường nhỏ nên hợp nhất với nhau thành một viện ĐH để dễ vận hành. thời nay, các trường tư ở nước ta do nhiều người có vốn dù thế khả năng tổ chức sự kiện về chuyên ngành hạn hẹp làm chủ" - chuyên gia này băn khoăn.

Theo PGS Nguyễn Thiện Tống, hiện nay, cách sử dụng nhân sự, từ cấp quản lý đến giảng viên ở những trường đh hay giáo trình cũng còn những bất cập. "Thầy giỏi, chương trình học mềm mỏng thì mới mong huấn luyện nhiều học trò giỏi. bên cạnh đó, nền giáo dục ĐH nước ta hiện nay đào tạo những kinh nghiệm mà xã hội ko cần đến" - ông nhận xét.

TS Đàm Quang Minh, nguyên Hiệu trưởng trường đại học FPT, cho là nhiều năm ngoái, con số sinh viên ĐH tăng nhanh tuy nhưng lực lượng giảng dạy tăng ko kịp. bên cạnh đó, nghề giảng viên ĐH cũng ko đạt được vị thế như trước nên các người có khả năng nghiên cứu và giảng dạy bổ sung lực lượng bị thâm thủng.

Chính sách tài chính thiếu hợp lý kéo dài phần nào làm cho bức tranh giáo dục ĐH méo mó. những thầy cô giỏi, nhiều năm kinh nghiệm phải dạy quá những lớp tại chức, liên thông vì lương lậu cao. giảng sư mới, thiếu kinh nghiệm thì giảng dạy nhiều lớp chính quy. những trường cũng chưa có nguồn động lực chân chính để nâng cao uy tín chất lượng huấn luyện. Xã hội và chính phủ - nhà nước cũng ko có quy chuẩn thực tiễn để đánh giá uy tín chất lượng nhiều trường đại học. Từ đó dẫn trong việc sinh viên ra trường yếu cả tri thức lẫn kinh nghiệm.

"Xã hội và nền kinh tế phát triển rất nhanh, đòi hỏi sinh viên ra trường phải có nhiều tri thức và kỹ năng mới. tuy vậy, ở nhiều trường, kiến thức vẫn quá cũ kỹ và không luyện tập kinh nghiệm cho sinh viên. bởi thế, việc sinh viên ĐH ra trường thế nhưng ko làm được việc cũng khá phổ biến rộng rãi. Điều đáng ngại hơn việc sinh viên ra trường ko có công việc là nhiều vị trí tốt thì lại không tìm ra nhân sự uy tín. Từ đó, dòng đầu tư có lương lậu cao bị hạn chế và đất nước việt nam không thể vượt qua được bẫy tiền lương trung bình" - ông Minh buồn phiền.

Chương trình đào tạo thiếu linh hoạt

Ngoài khâu tổ chức, vận hành, theo PGS Nguyễn Thiện Tống, chương trình đào tạo ĐH thời nay cũng không thể khoa học theo tổ chức sự kiện chuyên ngành, kèm theo mạng lưới hệ thống kiểm định chẳng thể khăng khít. đ-biệt, sinh viên phải học chương trình kiểu "mì ăn liền", cứng đờ, do cách truyền đạt tri thức cứng đờ, nội dung eo hẹp nên khó chuyển đổi lúc ra trường thất nghiệp. Việc tuyển sinh theo ngành (chứ không phải theo trường, khối ngành) cũng khiến học sinh bối rối, dễ mất định hướng nghề nghiệp, tốn thời gian tiến hành tổ chức những chương trình tư vấn tuyển sinh. Tuyển sinh theo ngành cũng kéo theo sự thiếu cân đối ngành, nghề trong xã hội, góp một phần tăng tỉ lệ thất nghiệp.

(*) Diễn đàn: Giáo dục ĐH thụt lùi, vì đâu?

Nhóm phóng viên

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét